ارزیابی قدرت جذب فسفر سه سری خاک آهکی منطقه کرج با استفاده از همدماهای جذب به منظور توصیه کود فسفری

بررسی نحوه ی تغییرات فسفر قابل جذب خاک از نظر جذب سطحی این عنصر به وسیله اجزای کلوییدی و کانی های خاک حایز اهمیت است و می تواند به طور مؤثری در امر توصیه کودی فسفر و آزمون فسفر خاک مفید باشد. ماهیت جذب فسفر بر سطوح کانی ها از طریق روش ها و معادلات مختلفی قابل بررسی است که تناسب استفاده از هر معادله بستگی به نوع خاک و هدف تحقیق دارد. ولی اصول کلی تهیه همدماهای جذب مبتنی بربه تعادل در آوردن خاک با محلول های الکترولیت (cacl2)یک صدم مولار، حاوی غلظت های متفاوت فسفر در دما و زمان ثابت است. در این تحقیق نمونه های سه سری خاک منطقه کرج حاوی7، 14و21 درصد آهک پس از نرم شدن و عبور از الک mm 1، با غلظت های صفر،5/12، 25، 5/37،50، 5/62 و 125 میکروگرم در میلی لیتر فسفر از منبع kh2po4 داخل الکترولیت کلرید کلسیم در دمای ثابت 25درجه سانتی گراد به تعادل در آمد. غلظت فسفر محلول تعادلی اندازه گیری شد و پارامترهای شکل خطی دو معادله ی فروندلیچ و لانگمیور تعیین شد. هر دو معادله ضریب همبستگی معنی داری داشتند و جهت بررسی قدرت جذب خاک ها مناسب به نظر می رسند. تفسیر نتایج با استفاده از معادله لانگمیور نشان داد که در خاک های کرج، کردامیر و آدران جذب حداکثر (b) به ترتیب 2/75، 2/74، 3/65 گرم در میکروگرم و انرژی جذب آن ها (k) به ترتیب 3، 5/3 و 4/20 می باشد. نمودارهای سری کرج تا غلظت تعادلی 75/0 میکروگرم در میلی لیتر برای سری کرج خطی بود. این کمیت برای خاک کردامیر و آدران به ترتیب 73/0 و 29/0 قسمت در میلیون محاسبه شد و ضرایب همبستگی میان شاخص های جذب فسفرخاک ها و غلظت های فسفردر سطح یک درصد معنی دار گردید. غلظت بحرانی 3/0 میکروگرم در میلی لیتر (مناسب برای تولید بهینه اغلب محصولات زراعی و باغی) برای سه سری خاک کرج، کردامیر و آدران به ترتیب با افزودن 6/32، 8/34 و 9/68  میکروگرم در هر گرم خاک برآورد شد. افزایش انرژی جذب (k) در خاک سری آدران نسبت به دو خاک دیگر ممکن است به مقدار بیشتر آهک آن مرتبط باشد. نتایج به دست آمده نشان  می دهد که می بایستی طیف وسیعی از خصوصیات میزالوژیکی را در نظر گرفته و نسبت به تعیین معادلات همبستگی میان این خصوصیات و ضرایب معادلات اقدام نمود.